Zrozumieć hormony, cz. 1. Pregnenolon

Tym wpisem rozpoczynam cykl o hormonach. Dlaczego postanowiłam się tym zająć? Problemy hormonalne dotykają obecnie mnóstwo osób i dotyczą wielu sfer – problemy z tarczycą, płodnością, nieumiejętność radzenia sobie ze stresem, brak koncentracji, motywacji, problemy z apetytem… to wszystko dotyczy hormonów, dlatego tak ważne jest, żeby wiedzieć jakie mechanizmy nimi rządzą i jak sobie z tym radzić.

Dziś kilka słów o ojcu wszystkich hormonów – pregnenolonie. Dlaczego akurat ten hormon zasługuje na szczególną uwagę? Ponieważ praca naszych hormonów przypomina nieco domino – kiedy jeden element układanki zaczyna szwankować, reszta po prostu runie za nim. A to właśnie pregnenolon rozpoczyna całą biochemiczną maszynę, która sprawia, że czujemy się dobrze, mamy mnóstwo energii do działania, a nasz umysł działa bez zarzutu.

Pregnenolon jest neurosteroidem, który stymuluje nasz mózg do pracy. Jest produkowany z cholesterolu1 (do tego procesu niezbędna jest witamina B5 oraz koenzym A). Następnie pregnenolon może ulec syntezie do progesteronu lub DHEA, z których powstają kolejne hormony: kortyzol, aldosteron, estrogeny, testosteron. Większość tych procesów zachodzi w nadnerczach lub w wątrobie.

W dużym skrócie wygląda to następująco:

cholesterol

Dzięki temu dobrze widać, że pregnenolon daje początek hormonom nadnerczy i płciowym, dlatego tak ważne jest, aby był on na odpowiednim poziomie.

Pregnenolon jest produkowany głównie przez mózg, nadnercza i narządy płciowe. Co ciekawe, w razie potrzeby, może być produkowany również przez ślinianki i białe krwinki.

Dodatkowo pregnenolon jest prekursorem neurosteroidów, takich jak:

  • siarczan pregnenonolu (odpowiada przede wszystkim za poprawę pamięci i koncentracji, działa przeciwdepresyjnie i uspokajająco)3
  • allopregneneolon (odpowiada za wzrost ilości neuronów, zmniejsza stan zapalny, ogranicza śmierć komórek organizmu i jest modulatorem działania kwasu γ-amininomasłowego – GABA).

Pregnenolon, a praca mózgu

Odpowiednia ilość pregnenolonu w organizmie działa ochronnie na nasz mózg, poprawia pamięć i zdolność koncentracji, a także zwiększa długość głębokiego, regenerującego snu2. Jest w stanie również polepszyć nastrój i przeciwdziała depresji4.

Pregnenolon reguluje pracę mózgu poprzez aktywację lub inaktywację neuroprzekaźnika GABA, receptora NDMA i dopaminy. Kiedy pregnenolon przyłącza się do receptorów, wywołuje to szereg reakcji biochemicznych, które zwiększają przepływ jonów do komórek ciała i następuje wyrzut dopaminy, co wpływa na nasz dobry nastrój, poprawę koncentracji i dobrą pracę mózgu.

Zostało udowodnione, że pregenenolon jest niezbędny do prawidłowej pracy mózgu, a także zwiększa ilość neuronów5. Przyczynia się on także do poprawy przy urazach neurologicznych6. U osób starszych z demencją wykryto bardzo niskie poziomy pregnenolonu7. Dodatkowo ten neurosteroid zdecydowanie poprawia pamięć i zdolność uczenia się.

W badaniach wykazano, że u osób ze schizofrenią występuje zmniejszony poziom pregnenolonu8. Podanie go jako suplementu, zredukowało objawy i agresję u pacjentów z tą chorobą. Dodatkowo u dorosłych osób z chorobami ze spektrum autyzmu podanie tego hormonu znacznie zmniejszyło nadmierne pobudzenie i drażliwość9.

Zmęczenie i stres

Stres jest obecnie zmorą naszych czasów. Żyjemy w stanie ciągłego napięcia, a to wszystko składa się na ciągłe stany zapalne, obniżenie odporności, przemęczenie. Okazuje się, że pregnenolon gra istotną rolę w tym, jak nasz organizm reaguje na stres. W tym badaniu10, podanie 50mg pregnenolonu znacznie poprawiło wydajność badanych podczas wzmożonej pracy, a także łatwiej im było znieść natężony wysiłek.

Wpływ na gospodarkę hormonalną

Brak odpowiedniej ilości pregnenolonu wpływa na rozregulowanie hormonalne u obu płci. Dlaczego? Najczęściej na skutek zbyt dużej ilości stresu, nadnercza zużywają jego większość do produkcji kortyzolu, który uruchamia się w trudnych sytuacjach. Przez to nie starcza pregnenolonu do syntezy innych hormonów płciowych, a to prowadzi do różnego rodzaju zaburzeń – od braku owulacji, nieregularnych okresów lub ich zaniku u pań, do niedoboru testosteronu u panów.

Czy suplementacja pregeneonolem ma sens?

Jak zwykle tutaj trzeba zaznaczyć: To zależy. Są osoby, którym suplementacja pregnenolonem bardzo pomaga i od razu stają na nogi, jednak u niektórych (szczególnie przy braku odpowiedniej ilości ruchu oraz u osób z dużymi stanami zapalnymi i podwyższonym CRH) może wywołać uczucie niepokoju i problemy ze snem oraz ze skórą.

Osoby, którym pregnenolon pomógł, odczuły poprawę w zakresie poprawy pamięci, lepszego znoszenia stresu, zwiększenia motywacji, zwiększenia ilości pozostałych hormonów, a co za tym idzie polepszenie libido i ogólnego samopoczucia.

Zanim jednak sięgnie się po tego typu specyfik – warto zadbać o podstawy. Zrobić pakiet badań, przeanalizować swój sposób żywienia (być może pojawia się zbyt dużo prozapalnych produktów lub może mamy jakieś nietolerancje lub alergie), uzupełnić podstawowe niedobory (najczęstsze to: witaminy z gr. B, witamina C, selen, cynk, magnez, żelazo), a także zdiagnozować i zlikwidować przewlekłe stany zapalne. Trzeba pamiętać, że jest to hormon i jego suplementacja na własną rękę może się źle skończyć, dlatego zawsze należy skonsultować się ze specjalistą.

Źródła:

1 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26433186

2 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3008321/

3  https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/8395958

4 Reddy DS (2010). „Neurosteroids: endogenous role in the human brain and therapeutic potentials”

5 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2386997/

6 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/23955365

7 http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/pcn.12150/full

8 http://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0051455

9 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4194260/

10 https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7840775

https://www.researchgate.net/figure/8554850_fig4_Figure-1-Steroid-synthesis-pathway-DHEAdehydroepiandrosterone-5red5reductase

 

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *