Obecnie wiele się mówi o jelitach. I bardzo dobrze, bo to tak naprawdę centrum naszego zdrowia i dobrego samopoczucia. Dlatego tak ważna jest ich dobra kondycja oraz odpowiednia mikroflora, która je zasiedla. Przeczytaj artykuł i dowiedz się, co mogą oznaczać Twoje problemy pokarmowe oraz jak sobie z nimi radzić.

Co robią nasze jelita?

Aby lepiej zrozumieć, jak funkcjonują jelita, zrobimy małą powtórkę z biologii. Nasze jelito dzieli się na jelito cienkie (które składa się z dwunastnicy i jelita krezkowego), oraz jelito grube (tutaj wyróżniamy kątnicę i okrężnicę, zakończoną odbytnicą).

Jelito cienkie jest wyściełane kosmkami jelitowymi i ich głównym zadaniem jest wchłanianie składników pokarmowych. W jelicie grubym następuje wchłanianie elektrolitów, witamin i aminokwasów oraz występuje w największej ilości mikroflora bakteryjna. Tam także są formowane masy kałowe.

Nasze jelita mają także ogromy wpływ na pracę naszego mózgu, tarczycy czy nadnerczy. Odpowiedni skład mikroflory wpływa również na pracę układu immunologicznego. Dlatego, jeżeli często chorujemy, warto zwrócić uwagę na kondycję naszych jelit.

Problemy pokarmowe – coraz bardziej powszechne

Coraz więcej osób boryka się z różnego rodzaju problemami pokarmowymi. Bardzo często są one bagatelizowane, jednak na przestrzeni lat zazwyczaj przybierają na sile i potrafią przekształcić się w różnego rodzaju poważne choroby (od typowo jelitowych, jak np. choroba Leśniowskiego-Crohna, po problemy z tarczycą czy nowtwory).

Jakie objawy wskazują na problemy z jelitami?

• Wzdęcia, zaparcia, gazy,
• Biegunki,
• Nudności, wymioty,
• Uczucie przelewania się w jelitach,
• Bardzo słaba odporność,
• Alergie lub nietolerancje pokarmowe,
• Choroby autoimmunologiczne.

Jak widać, to dość szerokie spekrum objawów. Bardzo często przyczyną i początkiem wszelkiego rodzaju dolegliwości są właśnie jelita. Wszystko dlatego, że to one są centrum, gdzie są wchłaniane składniki pokarmowe. Jeżeli przyswajanie witamin i mikroelementów jest upośledzone w jakikolwiek sposób – mamy prostą drogę do niedoborów i problemów z tym związanych.

Dlaczego problemy z jelitami są tak powszechne? Wystarczy przyjrzeć się przyczynom, które wpływają na złą kondycję jelit:

• Używki (alkohol, papierosy),
• Dieta kiepskiej jakości (zbyt dużo cukru, przetworzona żywność, fast-foody, tłuszcze trans),
• Przewlekły stres,
• Zbyt częste przyjmowanie leków lub antybiotyków,
• Zaburzenia mikroflory jelitowej – dysbioza,
• Infekcje bakteryjne lub pasożytnicze,
• Przerost grzybów Candida albicans,
• Nadmiar aktywności fizycznej,
• Toksyny środowiskowe, metale ciężkie,

Jak widać, o problemy z jelitami nietrudno w obecnych czasach. Jak w takim razie sobie radzić? Na szczęście, można sobie pomóc za pomocą odpowiedniej diety, aktywności fizycznej i probiotykoterapii.

Jak poprawić stan jelit?

Przede wszystkim warto uzbroić się w cierpliwość. Regeneracja jelit zajmuje trochę czasu, jednak naprawdę się opłaca. Dzięki temu, poprawimy jakość trawienia i proces wchłaniania witamin i minerałów, wzmonicmy odporność i pracę innych narządów. Kiepska kondycja jelit często nie pozwala nam schudnąć, więc tutaj też jest aspekt powrotu do prawidłowej masy ciała.

Odpowiednia dieta

Trudno jest wskazać jeden, konkretny system żywieniowy, który będzie dobry dla każdego z problemami jelitowymi. Wszystko dlatego, że każdy z nas jest inny. Ma inny metabolizm, inne geny, inaczej zachodzą niektóre procesy fizjologiczne, a także każdy z nas ma inne preferencje smakowe i inny styl życia. To wszystko sprawia, że po prostu nie ma jednej diety dla każdego. Dlatego warto samemu szukać i modyfikować swój jadłospis tak, aby mieć dobre samopoczucie i energię do działania. Oto kilka ogólnych wskazówek, jakie zmiany w diecie warto podjąć, które powinny sprawdzić się u każdego:

• Odstawienie cukru – i tu nie chodzi tylko o cukier do kawy czy słodką bułkę. Warto zrobić sobie zupełny detoks cukrowy i zwracać uwagę na składy produktów. Może to zaskakujące, ale cukier potrafi znaleźć się kiełbasie czy chrzanie, dlatego czytaj uważnie etykiety. Po detoksie można wprowadzić zdrowe zamienniki cukru, takie jak stevia, ksylitol czy erytrytol.
• Spróbuj odstawić gluten i nabiał – u wielu osób taka przerwa daje wielką ulgę jelitom. Gluten i nabiał są silnymi alergenami, dlatego mogą działać drażniąco na nasz układ pokarmowy. Warto sprawdzić na sobie i przez 30 dni wyłączyć z diety te produkty – może się okazać, że będzie duża poprawa.
• Wprowadź dużo warzyw i owoców – są niezbędne, aby jelita prawidłowo pracowały. Zawierają mnóstwo witamin, składników mineralnych, błonnik rozpuszczalny oraz antyoksydanty. Warzywa powinny stanowić podstawę naszego posiłku. Jeżeli do tej pory Twoja dieta była uboga w warzywa, zwiększaj ich ilość stopniowo – inaczej problemy pokarmowe mogą się pogorszyć, przez gwałtowne zwiększenie błonnika w diecie. Na początku jedz warzywa dobrze ugotowane, a z czasem stopniowo wprowadzaj większą ilość surowej zieleniny.
• Wprowadź dobre tłuszcze – Odpowiednia podaż tłuszczy sprawia, że wątroba uwalnia żółć do jego trawienia. Dzięki temu pęcherzyk żółciowy jest stale opróżniany, co zapobiega powstawaniu kamieni. Tłuszcz także wpływa na skład błony śluzowej i ułatwia wypróżnianie. Jakie to są dobre tłuszcze? Do smażenia warto używać oleju kokosowego, smalcu, masła klarowanego, a na zimno – nierafinowane tłuszcze roślinne, np. olej lniany, z ogórecznika, z ostropestu.

Probiotyki

Probiotyki to jeden z kluczowych elementów, który ma wielki wpływ na regenerację jelit. Dlaczego odpowiednia mikroflora jest tak ważna? Każdy z nas ma w jelitach około 2 kg bakterii i mają one ogromny wpływ na nasze zdrowie i samopoczucie. Oto kilka przykładów, jakie funkcje spełniają nasze bakterie jelitowe:

• Syntezują w jelitach witaminy i enzymy trawienne,
• Dbają o to, aby nie doszło do kolonizacji flory patogennej,
• Regulują tempo trawienia oraz szybkość metabolizmu,
• Produkują kwas masłowy, który działa przeciwzapalnie i wpływa na dobrą kondycję kosmków jelitowych,
• Wzmacniają odporność.

Jeżeli mamy problemy jelitowe, bardzo często to oznacza, że nasza mikroflora jest zaburzona, czyli zaczynają przeważać patogenne bakterie, które będą pogłębiać problemy. Dlatego w czasie regeneracji jelit warto zadbać o odpowiednią probiotykoterapię.

Co to jest probiotyk?

Probiotyki to preperaty z żywymi kulturami bakteryjnymi, które zasiedlają nasze jelita i tym samym poprawiają ich kondycję. Odpowiednia podaż probiotyków stopniowo zmienia skład flory bakteryjnej i dzięki temu, jelita mogą spełniać swoje funkcje.

Gdy wybieramy probiotyk do kuracji, warto zwrócić uwagę na cenę. Dobry probiotyk sporo kosztuje – wszystko dlatego, że musi przejść odpowiednie badania, zawierać wyselekcjonowane szczepy oraz powinien być odpowiednio przechowywany. W wielu tanich probiotykach można znaleźć florę patogenną, brak opisanych na opakowaniu szczepów lub dużo mniejszą ilość bakterii, niż oznaczona na opakowaniu!

Dlatego warto pamiętać o wybieraniu preparatów probiotycznych najlepszej jakości. Tylko takie zapewnią nam odpowiedni efekt i poprawę składu mikroflory.

Oprócz probiotyków z apteki, mamy także probiotyczne jedzenie. Do codziennego menu warto włączyć fermentowaną żywność, jak kiszonki (np. ogórki, buraki, kapusta), fermentowany nabiał (jeżeli ktoś toleruje). Tego typu produkty będą dokarmiać naszą mikroflorę i poprawią wchłanianie. Warto je łączyć z warzywami i owocami, poniewaz błonnik jest świetną pożywką dla bakterii.

Odpowiednia aktywność fizyczna

Wiele osób bardzo lubi długie treningi cardio – bieganie, rower, pływanie. Okazuje się, że mimo wielu korzyści tego typu treningów, mogą one wpływać negatywnie na jelita. Długa aktywność fizyczna może przyczyniać się do rozszczelnienia jelit, a także może pogłębić istniejące już stany zapalne. Dlatego, jeżeli występują problemy z jelitami, warto rozważyć zmianę aktywności na krótszą lub inną (np. treningi siłowe lub interwałowe). Przy silnych stanach zapalnych jelit może się okazać, że najlepiej zrezygnować z intensywnych treningów na jakiś czas, na rzecz umiarkowanej codziennej aktywności, np. spacery, joga, pilates.

Nasze jelita codziennie wykonują ogromną pracę, aby organizm sprawnie funkcjonował, dlatego należy dbać o nie szczególnie. Warto podjąć odpowiednie działania i wesprzeć je dobrą dietą, probiotykami i dopasowaną aktywnością fizyczną – wtedy nasze samopoczucie zdecydowanie się poprawi, a problemy pokarmowe po prostu miną.

Artykuł powstał we współpracy ze sklepem fitness-food.pl

 

Źródła:

Sonnenburg J., E., Zdrowie zaczyna się w brzuchu, 2015 r.

Mosley M., Jelita wiedzą lepiej. Jak zrewolucjonizować sposób odżywiania i zmienić od wewnątrz swoje ciało, 2018 r.

Tessmer K., Leczenie odżywianiem. Zdrowe jelita, 2017 r.

Enders G., Historia wewnętrzna. Jelita – najbardziej fascynujący organ naszego ciała, 2015 r.